Πολλές φορές ακούμε για την αξία της αυτογνωσίας. Πολλές φορές ακούμε για τη σημασία της αυτογνωσίας στην ίδια την ψυχοθεραπεία. Τι είναι όμως η αυτογνωσία;
Αυτογνωσία είναι να ξέρω τον εαυτό μου. Αναφέρεται στην ικανότητα να μπορώ να συνδέομαι και να αφουγκράζομαι τις ανάγκες, τα συναισθήματα και τις σκέψεις μου. Είναι η ικανότητα να μπορώ να περιγράψω τον εαυτό μου, χωρίς να φοβάμαι να μου κρύψω κάτι από εμένα. Να μπορώ να έλθω αντιμέτωπος με το παρελθόν, το παρόν, τις προσδοκίες μου για το μέλλον. Αυτογνωσία είναι να μπορώ να αφηγηθώ στον εαυτό μου την προσωπική μου ιστορία. Κάθε άνθρωπος κουβαλάει την μοναδική οπτική του: την ατομική του ματιά πάνω στις εμπειρίες του. Αυτογνωσία θα μπορούσε να είναι η αφήγηση τη ζωής μας, με αρχή, μέση και τέλος. Με αφετηρίες, αίτια και συνέπειες. Αυτογνωσία είναι να μπορώ να αναγνωρίσω τον αληθινό μου εαυτό, όχι τον εαυτό που παρουσιάζω στους άλλους, όχι αυτό που πιστεύουν ή θα ήθελαν οι άλλοι να είμαι, αλλά αυτό ή αυτά που πραγματικά εγώ είμαι.
Δεν είναι λίγες οι φορές που εμπειρίες και καταστάσεις που είναι ασύμφωνες με αυτά που νομίζουμε ότι είμαστε, συχνά κρύβονται κάτω από το χαλί, αποθηκεύονται στα πιο σκοτεινά και απλησίαστα μέρη του ενδοψυχικού μας κόσμου. Έτσι νιώθουμε προσωρινά ήρεμοι και σύμφωνοι με αυτό που νομίζουμε ότι είμαστε. Αλλά μήπως αυτό που αρνιόμαστε πεισματικά ότι δεν είμαστε συνιστά μέρος αυτού που τελικά είμαστε? Και σε τι εξυπηρετεί αυτή γνώση; Εάν όλα στη ζωή μας είναι «τακτοποιημένα», γιατί να έρθουμε αντιμέτωποι με άλυτες συγκρούσεις και απωθημένες ενορμήσεις;
Η αυτογνωσία σηματοδοτεί τη διαφοροποίηση από τους άλλους. Εάν μπορώ να συνδεθώ με τις ανάγκες μου και νιώθω ασφαλής με αυτό, μπορώ να συνδεθώ τόσο με τους άλλους, όσο και με τις ανάγκες των άλλων. Αποτελεί θεμέλιο λίθο για την αποδοχή του αληθινού μας εαυτού. Κάθε φορά που ανακαλύπτουμε μια καινούργια πτυχή του εαυτού μας, συνειδητοποιούμε παράλληλα πόσα δεν ξέραμε για μας. Γιατί έτσι είναι η ανθρώπινη ψυχή: σύνθετη και αρκετές φορές απρόβλεπτη.
Γι αυτό εξάλλου είναι τόσο γοητευτική!